Hàng loạt vụ sữa giả, thuốc giả: Cần có "hàng rào" bảo vệ người tiêu dùng

Khắc phục ngay tình trạng "tiền bung, hậu bỏ"

Thảo luận về công bố tiêu chuẩn áp dụng công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa sáng 17/5, đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông) nêu có đại biểu cho rằng những quy định này làm mất thời gian, cơ hội của doanh nghiệp.

"Tôi cho rằng không chỉ vì "mất cơ hội của doanh nghiệp", nhà sản xuất mà chúng ta lờ đi, quên đi sức khỏe, cơ hội được sống khỏe mạnh, được phát triển toàn diện của người tiêu dùng", đại biểu cho hay.

Vì vậy, ông Dương Khắc Mai cho rằng việc công bố sản phẩm, hàng hóa dịch vụ phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật mà tổ chức cá nhân đó áp dụng - dựa trên kết quả chứng nhận hợp quy do tổ chức đánh giá sự phù hợp, thực hiện bằng kết quả đánh giá sự phù hợp của tổ chức, cá nhân - là hết sức cần thiết.

Đại biểu Dương Khắc Mai (Ảnh: QH).

Đồng thời, ông cũng đề nghị dự luật cần quy định rõ trách nhiệm của bên thứ 3 - bên tổ chức chứng nhận hợp quy - để đảm bảo chặt chẽ, chịu trách nhiệm trước kết quả chứng nhận của mình.

Đại biểu dẫn lại bài học từ một số vụ sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng có số lượng lớn tồn tại trong thời gian dài như sữa giả, thuốc giả, mì chính giả mà ngành công an phát hiện gần đây cho thấy rõ hạn chế, bất cập cần khắc phục ngay tình trạng "tiền bung, hậu bỏ".

Theo đại biểu, bỏ ở đây là bỏ qua. Luật cần tạo ra một số lớp hàng rào để bảo vệ người tiêu dùng trước nạn sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập khẩu kém chất lượng...

Với đối tượng sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng lớn, tác động đến sức khỏe người tiêu dùng, đại biểu cũng cho rằng cần phải có chế tài xử phạt nghiêm khắc.

Cho phép cấp xã được kiểm tra hàng hóa

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) băn khoăn việc bỏ thanh tra bộ đang dẫn đến khoảng trống trong kiểm soát chất lượng hàng hóa, sản phẩm sản xuất, nhập khẩu, lưu thông ở nhóm sản phẩm liên ngành như thực phẩm chức năng, đồ dùng trẻ em.

Từ thực tế trên, đại biểu đề nghị bổ sung quy định xác lập Bộ Khoa học và Công nghệ là đầu mối chủ trì, thống nhất hoạt động kiểm tra chất lượng hàng hóa toàn quốc, kết nối dữ liệu kiểm tra giữa các bộ, ngành.

Đại biểu cũng kiến nghị làm rõ cơ chế phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ và cơ quan quản lý thị trường sau khi bỏ thanh tra chuyên ngành tại bộ.

Đại biểu cũng nhấn mạnh việc tăng cường vai trò của địa phương. Dự thảo chỉ mới quy định trách nhiệm kiểm tra thuộc cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh, không đề cập đến cấp xã, phường và cập nhật mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Ảnh: QH).

Bởi thực tế hàng giả, thực phẩm, mỹ phẩm, quần áo... trôi nổi tại các chợ đầu mối nông thôn là rất phổ biến. Tuy nhiên, lực lượng kiểm tra cấp tỉnh không thể kiểm soát kịp thời, cấp xã phường phát hiện nhưng không thể xử lý vì không đủ thẩm quyền.

Từ đó đại biểu đề nghị bổ sung quy định cho phép UBND cấp xã chủ động tổ chức kiểm tra hàng hóa lưu thông trên thị trường. Nghiên cứu cho phép địa phương như UBND xã, phường thực hiện một số chức năng cơ bản như lập biên bản, cảnh báo hàng hóa vi phạm chất lượng...

Đại biểu cũng kiến nghị nâng khung xử phạt đối với hành vi sản xuất, phân phối hàng giả, kém chất lượng. Bổ sung trong dự thảo luật về tái phạm hành chính nhiều lần để tăng mức phạt đình chỉ hoạt động, mở rộng trách nhiệm liên đới đến đơn vị vận chuyển, có dấu hiệu tiếp tay.