Thuế thu nhập cá nhân: Bộ Tài chính đề xuất giảm bậc thuế

Bộ Tài chính đang xem xét đề xuất giảm số bậc thuế thu nhập cá nhân xuống dưới 7 bậc, đồng thời nới rộng khoảng cách giữa các bậc thuế trong biểu thuế lũy tiến từng phần đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương. Đây là một trong những nội dung quan trọng được Bộ Tài chính đưa vào dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), hiện đang trình Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ.

Tại sao cần giảm số bậc thuế thu nhập cá nhân?

Bộ Tài chính nhận định rằng hệ thống 7 bậc thuế hiện nay có nhiều điểm chưa hợp lý. Việc khoảng cách giữa các bậc thuế quá hẹp dẫn đến tình trạng "nhảy bậc thuế" khi tổng hợp thu nhập theo năm, khiến số thuế phải nộp tăng đáng kể. Điều này cũng làm gia tăng số lượng quyết toán thuế không cần thiết trong khi số thuế phát sinh thêm lại không nhiều.

Theo Bộ, việc áp dụng thuế thu nhập cá nhân theo biểu thuế lũy tiến từng phần là thông lệ phổ biến trên thế giới. Tuy nhiên, Việt Nam cần điều chỉnh theo hướng giảm số bậc thuế, đồng thời nới rộng khoảng cách giữa các bậc thu nhập để đảm bảo công bằng hơn, đồng thời giảm gánh nặng kê khai và quyết toán thuế cho người dân.

Số thu thuế thu nhập cá nhân (Ảnh: Bộ Tài chính).

Đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh

Cùng với đề xuất giảm số bậc thuế, nhiều địa phương cũng đã kiến nghị tăng mức giảm trừ gia cảnh để phù hợp với thực tế kinh tế - xã hội hiện nay:

• Tỉnh Hà Tĩnh đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế lên 18 triệu đồng/tháng, và 8 triệu đồng/tháng đối với người phụ thuộc.

• Hiện tại, mức giảm trừ gia cảnh đang áp dụng là 9 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế và 3,6 triệu đồng/tháng cho người phụ thuộc, được thiết lập từ năm 2013. Tuy nhiên, mức lương cơ sở đã tăng 2,03 lần kể từ đó, lên 2,34 triệu đồng/tháng, nên cần điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh tương ứng.

Đề xuất điều chỉnh thuế suất các bậc thuế

Ngoài việc tăng mức giảm trừ gia cảnh, nhiều địa phương cũng kiến nghị điều chỉnh thuế suất nhằm giảm gánh nặng thuế:

• Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên đề xuất giảm thuế suất bậc 1 từ 5% xuống 2,5% đối với thu nhập tính thuế từ 0 - 5 triệu đồng/tháng. Bậc 2 giảm từ 10% xuống 5%, áp dụng cho thu nhập từ 5 - 10 triệu đồng/tháng. Bậc 3 giảm từ 15% xuống 10%, áp dụng cho thu nhập từ 10 - 18 triệu đồng/tháng.

• UBND tỉnh Ninh Thuận đề xuất giảm mức chênh lệch giữa các bậc thuế nhằm tránh tạo gánh nặng cho người có thu nhập trung bình khá.

7 bậc thuế thu nhập cá nhân (Nguồn: Bộ Tài chính).

Hướng đi của Bộ Tài chính trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân mới

Trước những đề xuất từ các địa phương, Bộ Tài chính cho biết đã đặt vấn đề này vào dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Cụ thể:

• Tăng mức giảm trừ gia cảnh nhằm phù hợp với mức sống hiện nay và chỉ số giá tiêu dùng.

• Giảm số bậc thuế và nới rộng khoảng cách giữa các bậc thuế để hạn chế tình trạng nhảy bậc thuế, đảm bảo công bằng trong việc điều tiết thu nhập.

• Xem xét bổ sung các khoản giảm trừ đặc thù, bao gồm chi phí y tế, giáo dục nhằm hỗ trợ người nộp thuế.

Lộ trình thực hiện

Hiện tại, Bộ Tài chính mới đang ở bước xây dựng đề cương sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, tập trung làm rõ những bất cập và phương án khắc phục. Nội dung chi tiết sẽ được đăng ký vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025. Dự kiến, dự thảo sẽ được trình Quốc hội vào tháng 10/2025 và thông qua vào tháng 5/2026.

Việc điều chỉnh biểu thuế thu nhập cá nhân theo hướng giảm số bậc thuế, nới rộng khoảng cách giữa các bậc và tăng mức giảm trừ gia cảnh là một bước đi cần thiết để đảm bảo công bằng thuế, giảm áp lực tài chính cho người dân. Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) sẽ là một văn bản quan trọng, tác động đến hàng triệu người lao động tại Việt Nam trong thời gian tới.