Lãi suất huy động hạ, bao giờ đến lượt lãi suất cho vay?

Ngân hàng cần thời gian để giảm lãi suất cho vay

TS. Nguyễn Trí Hiếu ví von: “Trong rổ tiền tệ của mỗi ngân hàng có cả gạo mới (tiền huy động với lãi suất thấp) và gạo cũ (tiền huy động lãi suất cao). Vì vậy, ngân hàng cần thời gian để cân đối dòng vốn trước khi giảm lãi suất cho vay.”

Bên cạnh đó, để đẩy dòng vốn ra thị trường với lãi suất thấp hơn, ngân hàng cần hy sinh một phần lợi nhuận. Việc này cũng đi kèm với rủi ro mất dòng tiền nhàn rỗi khi người dân tìm đến các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản hoặc vàng.

Ngân hàng phải cân đối chi phí để hạ lãi suất vay

Lãi suất cho vay khó giảm ngay lập tức

TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, nhận định rằng việc giảm lãi suất cho vay chỉ có thể thực hiện khi lãi suất huy động giảm mạnh và chi phí vận hành ngân hàng được tối ưu hóa. Hiện tại, dù một số ngân hàng đã điều chỉnh giảm lãi suất huy động ở một số kỳ hạn, nhưng đây chưa phải là xu hướng chung của toàn hệ thống tài chính. Chính vì vậy, việc giảm lãi suất cho vay ngay lập tức là điều rất khó khăn.

Bên cạnh yếu tố lãi suất huy động, các ngân hàng còn phải cân đối nhiều chi phí khác như vận hành, nhân sự, đầu tư công nghệ, quản lý rủi ro… Nếu không tối ưu hóa các khoản chi phí này, ngân hàng sẽ không có đủ dư địa để tiếp tục giảm lãi suất mà vẫn đảm bảo lợi nhuận.

Ảnh minh họa.

Áp lực giảm lãi suất từ nhiều phía

Theo đại diện một số ngân hàng thương mại, hiện mức lãi suất cho vay thấp nhất đang dao động khoảng 6,5%/năm, áp dụng với các khoản vay có điều kiện linh hoạt và thời gian vay tối đa 60 tháng. Tuy nhiên, để giảm lãi suất hơn nữa, ngân hàng phải tính toán kỹ lưỡng để tránh mất cân đối tài chính.

Một số ngân hàng nhỏ vẫn duy trì mức lãi suất cao để đảm bảo khả năng huy động vốn. Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cũng nhấn mạnh rằng: “Mỗi ngân hàng có chiến lược lãi suất khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu vốn, khả năng huy động và mức độ rủi ro. Vì vậy, việc giảm lãi suất không thể diễn ra đồng loạt mà phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng ngân hàng.”

Ngoài ra, áp lực giảm lãi suất cũng đến từ các doanh nghiệp và người đi vay. Với tổng dư nợ tín dụng trên 16 triệu tỷ đồng, chỉ cần lãi suất giảm 1% cũng giúp tiết kiệm hàng tỷ USD tiền lãi vay, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Doanh nghiệp kỳ vọng lãi suất cho vay giảm

Mặc dù lãi suất vay chưa thể giảm ngay lập tức, nhưng các chuyên gia cho rằng trong những tháng tới, lãi suất có thể tiếp tục giảm dần khi áp lực chi phí của ngân hàng được tối ưu hóa. Điều này sẽ hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế cần lực đẩy mạnh mẽ sau giai đoạn khó khăn.

Tuy nhiên, việc giảm lãi suất cần được cân đối giữa lợi ích của cả người gửi tiền và người vay. Nếu lãi suất huy động giảm quá nhanh, ngân hàng có thể gặp khó khăn trong việc thu hút nguồn vốn. Ngược lại, nếu lãi suất cho vay không giảm, doanh nghiệp sẽ phải chịu chi phí tài chính cao, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh.

Hiện tại, nhiều ngân hàng vẫn đang trong quá trình cân đối chi phí, điều chỉnh chính sách lãi suất một cách thận trọng. Trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều biến động, việc giảm lãi suất cần có lộ trình phù hợp để đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính và hỗ trợ sự phát triển bền vững cho cả ngân hàng và doanh nghiệp.